कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 11 श्रृंगऋषेः नगरी छत्तीसगढ़राजस्य पूर्वदिशि धमतरीजिलार्न्र्गतं सिहावा- नगरी विद्यते। पर्वतस्य सघन गुहाभिः विविधैः मठै: च आच्छादिता इयं नगरी प्रसिद्धा। पर्वस्योपरिभागे श्रृंग्ड़िऋिषेः आश्रमः अस्ति । श्रृंङ्गिऋषेः धर्मपत्नी शान्तादेवी अपि अस्मिन् पर्वते विराजते। शब्दार्था:- पूर्वदिशि = पूर्व…
छत्तीसगढराज्यस्य धार्मिकस्थलानि कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 17 छत्तीसगढ़ राज्यस्य अनेकानि धार्मिकस्थानानि सन्ति। अभिलेखै: ज्ञायते यत् रायपुरं धार्मिक महत्वस्य स्थलम् आसीत् । रायपुरनगरे अनेके देवालयाः विद्यन्ते। यथा दूधाधारी, शीतलामाता, महामाया, बुढ़ेश्वर महादेव मन्दिराणि प्राचीनानि सन्ति राजिमग्रामे कुलेश्वरमहादेवराजीवलोचनयोः द्वौ देवालयौ अति…
अस्माकम् आहार: कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 12 अस्मिन् संसारे सर्वे प्राणिनः आहार गृहणन्ति। जीवनरक्षार्थम् आहारस्य अतीव आवश्यकता भवति । मानवस्य आहारः कीदृशः भवेत् इति विषये अस्माकं ऋषयः मुनयः वैद्याश्च उपदिशन्ति यत् बाल्यकालात् वृद्धावस्था पर्यन्तं अस्माकम् आहारः सन्तुलितः भवेत्। सद्य…
दीपावलिः कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 16 अस्माकं देशस्य नाम भारतवर्षः । एतस्मिन् देशे बहवः धर्मावलम्बिनः निवसन्ति । अतः अत्र अनेके उत्सवाः आयोज्यन्ते । एतेषु उत्सवेषु दीपावलिः अपि विशिष्टः महोत्सवः । अस्य नाम मात्रेण अपि जनानां मनसि आनन्दस्य सञ्चारः भवति…
जयतु छत्तीसगढप्रदेशः खण्ड कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 19 (ब) जयतु छत्तीसगढ़प्रदेश:जयतु जय-जय भारतम् ।अस्य उत्तरे नर्मदा, दक्षिणे इन्द्रावती राजीवलोचन राजिमे, दन्तेवाड़ायां दन्तेश्वरी।स्थलमल्हारे अति प्रसिद्धं, जयतु जय-जय भारतम्। जयतु छत्तीसगढ़प्रदेशः, जयतु जय-जय भारतम्। शब्दार्था:- जयतु =जय हरे, अस्य =इसके ,उत्तरे= उत्तर में,…
शोभनम् उपवनम् कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 13 इदम् उपवनम् । मनोहरम् इदम् उपवनम्। इयं मल्लिकालता । इते शोभने लते। इमाः हरिताः लताः । इमानि हरितानि पत्राणि इमानि महोहराणि पुष्पाणि ।अयं सरोवरः । तत्र तानि मनोहराणि कमलानि । अयं मयूरः…
जवाहरलाल नेहरुः कक्षा 6 संस्कृत पाठ 14 जवाहरलालनेहरू: महोदयः स्वतन्त्रभारतवर्षस्य प्रथमः प्रधानमन्त्री आसीत् । सः स्वतन्त्रतासंग्रामे स्वेच्छयागतः । तदा महात्मागांधी अहिंसकान्दोलनस्य नेतृत्वं करोतिस्म । शब्दार्था:-आसीत्=थे, स्वेच्छयागतः अपनी इच्छा से गये, तदा = तब, नेतृत्वं = नेतृत्व (अगुवाई), करोतिस्म= कर रहे…
वर्षागीतम् (बालगीतम्) कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 15 एति एहि रे वर्षा जलधर । ग्रामतडागे नैव बत जलम्। सीदति खिन्नं तटे गोकुलम् ॥ ग्रामनदीयम् खलु जलहीना। व्याकुलिता दृश्यन्ते मीनाः । गृहकूपेषु च न नहि नहि नीरम् ॥हृदयमतो मे जातमधीरम् ! दुःखंदैन्यं सत्वरमपह ॥ 1 ॥ एहि…
नीतिनवनीतम् कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 18 क्षणे तुष्टाः क्षणे रुष्टाः रुष्टाः तुष्टाः क्षणे-क्षणे। अव्यवस्थितचित्तानां प्रसादोऽपि भयङ्करः ।। 1 ।। शब्दार्था:- तुष्टाः प्रसन्न, क्षणे =क्षण भर में, रुष्टा: = नाराज, अव्यवस्थित चित्तानां = अस्थिर चित्त वालों का, प्रसादः = प्रसन्नता, अपि…
सूक्तयः खण्ड कक्षा छठवीं विषय संस्कृत पाठ 19 (अ) 1. अति सर्वत्र वर्जयेत्। अर्थ- अधिकता सब जगह त्यागने योग्य है। 2. अल्पविद्यो महागर्वः । अर्थ- • कम विद्या वाले ही बहुत घमण्ड करते हैं। 3. यथा बीज तथा निष्यत्तिः ।…
