मित्रं प्रति पत्रं कक्षा 8 संस्कृत पाठ 16
(1) निम्नांकित प्रश्नों के उत्तर लिखिए –
(अ) अस्मिन् पत्रे कस्य शोभावर्णनं वर्तते?
अस्मिन् पत्रे रायपुरनगरस्य दीपावल्याः शोभावर्णनं वर्तते।
(ब) सूरजः कस्मिन् नगरे निवसति?
सूरजः रायपुरनगरे निवसति।
(स) जना: स्वगृहाणि आपणान् च केन माध्यमेन अलड्कुर्वन्ति?
जना: स्वगृहाणि आपणान् च सुधया अलड्कुर्वन्ति।
(द) आपणे नानाप्रकाराणि कानि सज्जितानि आसन्?
आपणे नानाप्रकाराणि मिठ्यानि सज्जितानि आसन्।
(2) निम्नांकित शब्दों का सन्धि विच्छेद कर नाम लिखिए –
(क) चित्रैश्च
चित्रैः + च
(ख) अलडकुर्वन्
अलड् + कुर्वन्
(ग) दीपावल्या:
दीपावलि + या:
(घ) नमस्कारः
नमः + कारः
(3) दिए हुए शब्दों को उचित रिक्त स्थानों में भरिए –
(1) महान् जनसम्मर्दः आसीत्।
(2) अतः अत्रत्यां शोभां वर्णयामि।
(3) सर्वे जना: स्वगृहाणि सुधया अलिम्पन्।
(4) अहं वारं-वारं त्वाम् स्मरामि।
(5) तव पत्रं प्राप्य परमं प्रसीदम्।
(4) निम्नांकित शब्दों के विभक्ति और वचन लिखिए –
| शब्द | विभक्ति | वचन |
|---|---|---|
| अस्मिन् | सप्तमी | एकवचन |
| दीपावल्या: | षष्ठी | बहुवचन |
| पित्रो: | षष्ठी | द्विवचन |
| आह्लादेन | तृतीया | एकवचन |
| जनैः | तृतीया | बहुवचन |
(5) “दीपावलि” इकारान्त स्त्रीलिङ्ग शब्द की कारक रचना लिखिए –
| कारक | रूप |
|---|---|
| प्रथमा (कर्ता) | दीपावलिः |
| द्वितीया (कर्म) | दीपावलिम् |
| तृतीया (करण) | दीपावल्या |
| चतुर्थी (सम्प्रदान) | दीपावल्यै |
| पञ्चमी (अपादान) | दीपावल्याः |
| षष्ठी (सम्बन्ध) | दीपावल्याः |
| सप्तमी (अधिकरण) | दीपावल्याम् |
| सम्बोधन | हे दीपावले! |